Động Tuyết Sơn
Nằm trong quần thể khu di tích thắng cảnh chùa Hương, tuyến chùa động Tuyết Sơn nằm trên địa bàn thôn Phú Yên thuộc xã Hương Sơn. Quý khách muốn tới thăm quan khu vực này cũng phải trải qua dòng suối Tuyết dài 1,5km để đến được điểm quan quan này. Tuyến thăm quan gồm chùa Bảo Đài và Động Tuyết Sơn.
Trên cửa động Tuyết Sơn có khắc ba chữ Hán “Ngọc Long Động”, trong động chia thành hai nhánh động nhỏ. Một nhánh động là Tam bảo thờ Phật, bên cạnh có khối thạch nhũ gọi là cây Trường Tuyết, trong vách đá có bức tượng phù điêu tạc bà quận chúa Ngọc Hương (Người mở ra động làm nơi thờ phật năm 1694) với đường nét chạm khắc mềm mại mang dáng vẻ hiền từ của một bà vãi tham thiền mộ đạo. Nhánh động thứ hai là điện thờ Mẫu, có tượng các cô, các cậu bằng đá.
Từ chùa Bảo Đài du khách đi khoảng 1200m thì tới động Tuyết Sơn, đường vào động tương đối bằng phẳng, động ở trên thế cao lưng chừng núi, cảnh trí nơi đây rất nên thơ. Bởi vậy Phan Huy Chú từng viết: “… Tuyết Sơn ở huyện Hoài An, có nhiều lớp núi cao, trong núi có hang động rất đẹp… Trên núi có pho tượng phật bằng đá, lại có những cây thông mọc từng hàng, coi như một dãy tán, cảnh trí xanh tốt âm u”.
Động Tuyết Sơn có nhiều nhũ đá đẹp, theo Phan Huy Chú “có chỗ quấn quýt như một ổ rồng” vì vậy người ta đặt tên cho động Tuyết Sơn là “Ngọc Long Động”.
Mùa xuân năm Canh Dần (1770) Chúa Tĩnh Đô Vương Trịnh Sâm tuần du phương Nam qua chùa Bảo Đài có đề khắc những chữ “Kỳ Sơn Tú Thuỷ” “Bạch Tuyết Môn”, “Ngọc Long Động” càng lam tôn vinh vẻ đẹp nơi đây.
Mấy năm gần đây, dưới sự trụ trì của sư thầy Thích Đàm Quy cùng nhân dân thôn Phú Yên và thập phương, được sự giúp đỡ của Ban quản lý khu di tích thắng cảnh Hương Sơn, nhà chùa đã từng bước xây dựng tôn tạo quần thể di tích thắng cảnh tuyến Tuyết Sơn ngày một xứng danh là cảnh “Kỳ Sơn Tú Thuỷ“. (Nguồn: Nguyễn Đức Bảng)
Chùa Bảo Đài
Từ bến đò thôn Phú Yên đi bằng đường thuỷ tới chùa Bảo Đài khoảng 1500m. Dòng suối Tuyết Sơn trong xanh chảy giữa một vùng đầm lầy Một bên là những quả núi với nhiều hình thù kỳ thú: Núi Thuyền Rồng, núi Chim Phượng Hoàng, Núi Ba Toà, nổi bật lên là hình tượng Phật thiên tạo mặc áo cà sa đứng trên đỉnh núi với dáng vẻ từ bi mộ đạo. Còn một bên là cánh đồng mênh mông với những gò nấm thiên nhiên xanh mướt cỏ cây. 
Chúa Trịnh Sâm là người nổi tiếng hay chữ và sành sỏi các thú du ngoại đã phong tặng cho nơi đây là cảnh “Kỳ Sơn Tú Thuỷ” (núi nước đẹp lạ). Theo truyền thuyết phong thuỷ, địa lý nơi đây có đất quần ngư, câu ca dao cổ còn gắn với truyền thuyết lưu lại trong xã:
“Đường An có đất quần ngư.
Ai mà để được thượng thư đời đời”.
Khi thuyền cập bến Tuyết Sơn, du khách lên bờ đi khoảng 200m thì tới chùa Bảo Đài. Chùa toạ lạc dưới một chân núi thấp. Theo văn bia động Tuyết Sơn nơi đây xưa kia là một vùng hoang vắng. Đời Vua Lê Hy Tông niên hiệu Chính Hoà thứ 15 (1694) bà quận chúa Hoàng Thị Ngọc Hương về dựng chùa Bảo Đài mở động Tuyết Sơn làm nơi thờ Phật. Chùa Bảo Đài được xây dựng theo kiến trúc cổ Việt Nam đời Lê – Trịnh. Trải qua nhiều thế kỷ chùa đã được tu sửa lại nhiều lần như hiện nay. Chùa được làm theo kiến trúc nhà Nguyễn.
024 6670 8683 hoặc 0968 742 813
Tour chùa Hương – Tam Chúc hàng ngày | Nhà nghỉ | Khách sạn
Nhà hàng | Đò thuyền | Đặt đồ lễ | Viết sớ chữ nho
