HƯƠNG TÍCH ĐỘNG LINH QUANG
VÔ CỰC LINH NHAM BẢO TƯỢNG KÝ
(Bản dịch)
Động núi Hương Tích, núi khe đều chứa khí thiêng ,chim đến dâng vẻ đẹp, một bầu trời do tạo hóa đặt bày quả là cảnh kỳ quan trong vũ trụ.Tương truyền, Phật Tổ Quan Âm từ nước Mẫu Trang sang nước Nam tu trì, nơi đó đến nay dấu thiêng vẫn còn như mới. Chuyện cũ mịt mờ khó bề khảo cứu, song cảnh trời động kỳ tú, sông núi vẫn còn khiến khách du quan tâm thần đều xúc động như tới kỳ viên, như lên đậu xuất, lâng lâng có cảm giác như dứt được khỏi chốn bụi trần, như vậy thì lời đánh giá nơi đây là chốn bậc nhất của trời Nam quả cũng không ngoa vậy.Tổ tiên của Nhật này là Đại Vương Bồ Tát Thiền sư, nối đời sung tín đạo Phật, trước đây đã từng đúc một pho tượng đồng, dâng vào đặt ở trong động, ánh thiên lên xuống chứng giám long thành kể đã bao năm.
Năm Bính Ngọ (1786) gặp trận binh đao, đồ đồng trong nhà đều bị mất sạch. Những lúc như nhàn Nhật này thường thăm cảnh tịnh, nhớ tới bậc tu hành thời trước, thâm nguyện sẽ tạo lại pháp tướng để nối chí người xưa. Mười bốn năm trước tức là năm Qúy Sửu (1793), Nhật được may mắn về làm quan ở bốn thành vùng Thăng Long bèn quyên tiền mua đá, thuê thợ đục mài chạm khắc thành tượng báu đức Phật Tổ, rồi rước vào động dâng lên trên tòa.
Tượng này có chất vững bền chẳng nát, chẳng diệt, có sắc sang bong không chướng không ngại, thưòng trụ trên đài sen và sẽ cùng với núi này sừng sững còn mãi đến muôn đời.
Năm tháng trôi qua, chưa kịp ghi lại sự thực, nay nhân lúc công việc thư thả, xin lược thuật lại khắc vào bia đá để truyền lại lâu dài, ngõ hầu khíên cho khách du quan tới đây còn có bằng cứ để biết về sự kỳ tú của động, về gia thế thiện duyên của Nhật này.
Hoàng triều Gia Lông năm thứ Năm. Bính Dần tháng hai ngày lành.
Nguyễn Thị Huề hiệu Thiện Cơ, vợ Nhật Quant hầu Chánh võ nhất vệ trưởng hiệu Sơn Nam thượng trấn .
Nguyễn Huy Nhật xã Đại Võ, huyện Võ Giàng kinh ghi.
Võ Đình Viện, xã Đại Đình, huyện Đông Ngàn, phủ Từ Sơn giám tạo .
Trúc Kỳ Phủ viết chữ.
HƯƠNG TÍCH ĐỘNG BIA KÝ
(Phiên âm)
Khoái Châu phủ, Kim Động huyện, Tiên Cầu xã cư tại kinh đô Phụng Thiên phủ, Thọ Xương huyện, Báo Thiên phường, Thượng Môn Hạ giáp
Phụng sai giao lĩnh Tuyên Quang xứ …
Tả Đô đốc Thái phủ Liêu Quận công Vũ Đình Trác, chính khổn phu nhân Nguyễn Thị Tân .
Nhất hưng công hội chủ tác kiều bạch nhị liên hậu Phật .
Cảnh Hưng nhị thập bát niên
Chính nguyệt nhị thập cốt nhật.
Bản dịch
HƯƠNG TÍCH ĐỘNG
Phụng mệnh nhà vua lĩnh Tuyên Quant xứ …Tả đô đốc Thái phủ Liêu Quận công Vũ Đình Trác, chính thất phu nhân Nguyễn Thị Tân .
Nguyễn quán xã Tiên Cầu huyện Kim Động phủ Khoái Châu, trú quán ở kinh đô tại giáp Thượng Môn Hạ, phường Báo Thiên, huyện Thọ Xương, phủ Phụng Thiên .
Nhất hưng công, công đức đúc một pho tượng nghìn mắt nghìn tay dâng lên tam bảo.
Nhất hưng công, công đức bắc hai cầu bạch liên hậu Phật (bầu hậu)
Niên hiệu Vua Lê Cảnh Hưng năm thứ hai mươi tám (1767). Tháng giêng ngày tốt.
TÀO KHÊ THỰC LỤC BIA KÝ (trích)
(Phiên âm )
Tỵ tố nãi Chương Đức An Thái xã nhân, gia truyền phiệt duyệt công khanh tích phù: Đinh, Lê… sinh Phúc Chưởng, Phúc Chưởng sinh tử nam, trưởng nam Phạm …húy Vĩ cửu tuế xuất gia quy y hương Tích tự Viên Công Hòa thượng, gian thừa phó trúc kế trụ bản tự tạo tác Phật tự.
Thứ quý Nguyệt đường Đại hòa thượng chân Lý Tổ sư, công tính cụ linh cơ tâm không pháp giới, giác lâm hữu phiệt ư. Công phù hoàng trạch lụ mông, ư ban tứ tuần tư kỳ thụ lịch chế Lục Ty hòa Thượng pháp tự Như Trí Giác Tuệ Tổ sư.
Công dĩ Kỉ Mùi niên, tứ nhật thị tịch, kỳ tôn đồ kiến nhất tháp ư Thiên Trù tự dĩ phụng sư yên công.
Trưởng nam Phạm Trần Đoàn tự Hải Viên sinh Giáp Thân (1764) niên, chỉ Bính Tuất (1766) niên thân phụ thị tịch. Hải Viên hưng trụ cố viện tiên tong nho học đạo, thập nhị tuế quy xuất gia…
Kỉ Dậu (1789) niên, hồi viện trụ trì Hương Tích –Thiên Trù tự
Qúy Sửu(1793) niên, tân tạo Thiên Trù hậu đường ngoã chuyên, hựu trú chung Hương Tích .
Mậu Ngọ (1798) niên, Hải Viên thiết niệm gia viện quy mô.
Canh Thân (1800) niên, cấu tác Hương Tích Lan viện, hữu cung phụng thần miếu hựu thánh tạo, hựu trú chung bản viện.
Nhâm Tuất (1802) niên, mạnh xuân sáng tạo Thiên Trù tiền đường ngũ gian tinh bổ lý phật tự ban ban, hưng khơi công đức trang nghiêm, thượng dĩ tiên tổ tông. Hạ dĩ thùy hậu diễm, giải do cổ chỉ Tào Khê tú khí linh chung, dĩ vi phát phúc, chi căn cơ dã khả vô minh hồ minh hồ nhưng dụng ngũ ngôn nhị thập liên dĩ thọ kỳ truyền vận .
Gia Long nhị niên tuế tại Qúy Hợi (1803) nhị nguyệt cát nhật .
Bản dịch
TÀO KHÊ VIỆN THỰC LỤC BIA KÝ
Tiền tổ nguyên người Chương Đức xã An Thái, gia truyền nối tiếp công khanh, tích xưa phù nhà Đinh, nhà Lê .
Qua nhiều đời, đến đời ông Phúc Chưởng sinh được tứ nam. Trưởng nam Phạm …húy Vĩ lên chín tuổi xuất gia quy y Hương Tích tự Viên Công Hòa thượng, thừa theo lời xưa kế trụ ở chùa xây dụng cảnh phật.
Thứ quý Nguyệt đường Đại Hòa thượng Chân Lý Tổ sư. Tổ tinh thông pháp giới kỳ tài uyên bác kinh luật. Năm bốn mươi tuổi ơn vua phong Hòa thượng trong Ty Tăng lục pháp tự Như Trí Giác Tuệ Tổ sư.
Năm Kỉ Mùi tháng tư ngày mười bốn Tổ viên tịch, đệ tử xây ở chùa Thiên Trù một ngọn tháp thờ phụng Tổ…
Trưởng nam Phạm Trần Đoàn tự Hải Viên sinh năm Giáp Thân (1764) đến năm Bính Tuất (1766) lên ba tuổi thì bố mất. Hải Viên theo nếp nhà vững đạo tâm tìm thầy học đạo, năm mười hai tuổi (ẤT Mùi -1775) xuất gia.
Năm Kỉ Dậu (1789) hồi viện và được dân xã bầu làm chủ chùa Thiên Trù động Hương Tích .
Năm Qúy Sửu (1793) làm tam bảo chùa Thiên Trù bằng nhà ngói và đúc chuông động Hương Tích .
Năm Mậu Ngọ (1798) Tổ Hải Viên tu sửa, xây dựng mô Tào Khê Viện .
Năm Canh Thân (1800) xây dựng Lan viện động Hương Tích và sửa sang thần miếu, đúc tượng Thánh và lại đúc chuông Tào Khê Viện.
Năm Nhâm Tuất (1802), tháng giêng làm tiền đường chùa Thiên Trù năm gian bằng ngói và sửa sang trong chùa thờ Phật.
Mọi việc trùng tu kiến thiết được khang trang trên là để phụng sự Phật Tổ trang nghiêm, dưới là để lưu lại cho đời sau. Cũng là nhờ từ nền móng khí thiêng Tào Khê phát phúc.
Vậy viết bài kệ ngũ ngôn hao mươi hai câu để lưu lại .
Năm Gia Long thứ hai. Qúy Hợi (1803), tháng hai ngày tốt.
BÀI MINH
HƯƠNG SƠN TÍCH ĐỘNG CHUNG
(Dịch )
Động Hương Tích thuộc thượng thôn xã Yến Vĩ huyện Hoài An phủ ứng Thiên.
Thiết nghĩ chùa này trời tạc vẻ kỳ, đất gom khí tốt, chợ trời, buồng tằm đã lạ càng lạ, trống đồng nhũ đá vẻ kỳ them kỳ quả là cảnh đẹp nhất nước Nam ta vậy.
Song hiềm chuông chùa bị thất lạc, sơn tăng Hải Viên nhờ được kế tập tiên tổ, đã dựa vào cơ nghiệp cũ mà trụ trì, một long thanh tịnh tinh trụ tam bảo, trong thì động Hương Tích, ngoài thì động Thiên Trù.
Hải Viên khuyến giáo thập phương ở chợ Đông Lao xã Bạch Sam huyện Sơn Minh rồi đúc chuông này một lần cùng với chuông chùa Gia Khánh vào một ngày lành tháng chạp năm Qúy Sửu (1793).
Hải Viên sai thợ đúc chuông nhóm lửa trời đất, quạt than âm dương nên chẳng bao lâu đã đúc xong.
Tác thần của chuông này sẽ ở ngoài chỗ không tiếng, không hỏi và sẽ là vô cùng vô tận chứ đâu phải chỉ ở tiếng chuông mà thôi nên viết bài minh để chuông này được lưu truyền mãi mãi:
Động chủ Hương Tích.
Rừng thiền cảnh thanh.
Trời tạo hình thế ,
Đất gom khí thiêng .
Núi đá mở động .
Nhũ đá rủ tinh
Phong quang tuyệt diệu.
Cảnh sắc hữu tình .
Cầu tiếng anh linh
Một thời công đức
Muôn thủa thơm danh .
Hoàng triều Cảnh Thịnh năm thứ hai (Giáp Dần -1794).
Trần Đoàn kính đề. Nguyễn Ngọc Lân đúc.
024 6670 8683 hoặc 0968 742 813
Tour chùa Hương – Tam Chúc hàng ngày | Nhà nghỉ | Khách sạn
Nhà hàng | Đò thuyền | Đặt đồ lễ | Viết sớ chữ nho
